KOĞUCULUK - SÖZ TAŞIMAK

NEMİME - KOĞUCULUK - SÖZ TAŞIMAK 

~• Bismillâhirrahmânirrahim •~

“Koğuculuk yapan cennete giremez.“

NEMİME; Kırıcı, üzücü ve dargınlığa sebebiyet veren sözleri birinden diğerine taşıma. Halk arasında müzevir diye de nitelendirilir.

Kovuculuk dinimizde haram kılınmıştır. Kur’an-ı Kerim’de bu ve benzeri davranışlara sahip kimse şöyle tasvir edilmiştir: “Diliyle iğneleyen, kovuculuk eden, iyiliği daima önleyen, aşırı giden, suç işleyen, çok yemin eden, bütün bunlar dışında bir de, damgalanmış kimseye, zengin olduğu için ve oğulları çok diye aldırış etmeyen!” kişiler ayni sınıfa girerler. (el-Kalem, 68/10-14).

Bir defasında adamın biri, Ömer b. Abdülaziz’e gelerek, bir başkasının aleyhinde onun hoşuna gitmeyecek söz söylemişti. Halife şöyle dedi: “İstersen senin durumunu muameleye koyalım; bu takdirde söylediğin yalan ise, “Size bir fâsık haber getirirse onun doğruluğunu araştırın…”

(el-Hucurât, 49/6) *ayetindeki fâsıklardan olursun; söylediğin doğru ise, “diliyle iğneleyen, kovuculuk eden” biri olursun. Muameleye koymayalım dersen seni affederiz dedi.
Adam:
“Beni affet müminlerin emiri! Bir daha asla yapmayacağım!” dedi ve ayrıldı.

Burada, doğru bile olsa, söz taşımanın iyi bir alışkanlık olmadığına dikkat çekilmek istenmiştir. Oysa bu tür alışkanlığı olan kişiler genellikle kötü niyetlidirler. Gayeleri çoğu kere insanların arasını açmaktır, ondan zevk alırlar. Bunun için, duymuş oldukları sözlere bir takım yalanlar katarak amacından saptırıp karşı tarafa farklı aktarırlar. Sözlerine yalan kattıkları için de, farkında olmadan münafık olma durumuna düşebilirler.

İşte bunun için Hz. Peygamber (S.A.V): “Kovucu, Cennet’e giremez” hadisiyle bu çirkin davranışı men etmiştir. Ve bunun ne kadar büyük bir günah olduğunu göstermiştir. Ancak,

Sadece insanların arasını bulmak ve dargınları barıştırmak niyetiyle söz taşıyan kişi hakkında da şöyle buyurmuştur: “Halkın arasını düzelten ve bunun için hayır niyetiyle söz ulaştıran veya hayır maksadıyla yalan söyleyen, yalancı sayılmaz” (Buhâri, Sulh, 2; Müslim, Birr, 101).

Yine Müslim: Bir hadisi Ümm-ü Gülsüm (r.a)’dan şu mealde bir rivayeti kaydetmektedir: “İnsanların söylediklerinden hiç bir şeyde yalana ruhsat verildiğini işitmedim; Ancak şu üç durum müstesna: Harpte, insanların arasını bulmada, kadının kocasına, kocanın da karısına karşı ailenin düzeni için söylediklerinde.” (Müslim, Birr, 101).

Ebu Davud’un Sünen’inde rivayet edilen bir hadiste de Hz. Peygamber; Ben, sadece insanların arasını bulmak niyetiyle yalan söyleyen kişiyi yalancı saymam” buyurmuştur (Ebu Dâvud, Edeb, 50).

Buhârî, Vudû 55, 56, Cenâiz 82, Edeb 49. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Tahâret 11; Tirmizî, Tahâret 53; Nesâî, Tahâret 26, Cenâiz 116; İbni Mâce, Tahâret 26